Kölsch – piwo łączące świat lagerów i ale’i

Świat piw niemieckich jest obecnie zdominowany przez lagery. Od tej reguły są oczywiście wyjątki – głównie są to tradycyjne piwa pszeniczne – od weizenów i weizenbocków przez lichtenhainery i gose, na berliner weisse skończywszy. W tej grupie mamy również kölscha – piwo o tyle dziwne, że
mające wiele wspólnego z lagerem.

Kölsch, czyli piwo kolońskie, to styl wywodzący się z Kolonii, miasta położonego w zachodnich Niemczech. Chociaż historia browarnictwa w tym rejonie sięga IX wieku, to znany nam dzisiaj styl ukształtował się tak naprawdę dopiero w drugiej połowie XX wieku i dziś – według opublikowanej w 1984 r. Konwencji Kolońskiej – tego rodzaju piwa mogą być produkowane wyłącznie w browarach w Kolonii i tych z najbliższej okolicy.

Początkowo piwo kolońskie było zapewne bardzo zbliżone do warzonego po sąsiedzku w Düsseldorfie altbiera, który także jest fermentowane drożdżami górnej fermentacji. Gdy rewolucja przemysłowa przyniosła do Niemiec również rewolucję lagerową – warzone dotychczas powszechnie piwa typu ale szybko straciły na znaczeniu. Taki też los spotkał pierwotnego kölscha, który na początku XX wieku niemalże zniknął z rynku. Po II wojnie światowej – dzięki staraniom Kolońskiego Stowarzyszenia Browarników - postanowiono przywrócić ten styl niejako „do życia”, ale w innej niż pierwotna formie – bardziej dostosowanej do panujących realiów. Zauważono bowiem, że niemieccy konsumenci poszukują przede wszystkim lagerów, dlatego też zmieniono nieco sposób produkcji piwa kolońskiego. Nadal do fermentacji używano drożdży górnej fermentacji, ale proces ten zaczęto przeprowadzać w niższych, odpowiednich dla piw dolnej fermentacji, temperaturach. To z kolei sprawiło, że kölsch stał się piwem jedynym w swoim rodzaju.

W ten oto sposób powstała swego rodzaju hybryda łącząca cechy obu części piwnego świata. W rezultacie otrzymano lekkie, orzeźwiające jasne piwo z wyraźnymi, ziołowo-kwiatowymi akcentami chmielowymi oraz lekkimi owocowymi estrami, kojarzącymi się ze smakiem jabłek, gruszek, czy winogrona. Styl ten stał się charakterystyczny dla Kolonii i otrzymał Chronione Oznaczenie Geograficzne. Jego wyjątkowość potwierdza też ściśle ustalony sposób serwowania – w lokalach kölscha podaje się w tzw. Stange, czyli wąskiej, prostej szklance o cylindrycznym kształcie i pojemności 200 mililitrów. Jej niewielki rozmiar sprawia, że nalane do takiej szklanki nie ma szansy zbytnio się ogrzać, zanim zostanie wypite.

Najbardziej znanym przedstawicielem kölscha jest Früh Kölsch, warzony w założonym w 1904 r. browarze Cölner Hofbräu Früh. Piwo to jest najszerzej dostępne – nie tylko w Kolonii, ale także w innych regionach Niemiec, jak również za granicą. Innym znanym piwem kolońskim jest Dom Kölsch z charakterystyczną sylwetką katedry w Kolonii umieszczoną na etykiecie. Odwiedzając warto na pewno odwiedzić lokalne browary i sięgnąć po te mniej znane i trudniej dostępne pozycje, jak np. Päffgen Kölsch, czy Gaffel Kölsch. Z całą pewnością nie zawiedziecie się :).

Jakub Siusta, Chmielnik Jakubowy – portal o piwie